czwartek, 12 marca 2009

Krewniacy

Rodzaj Lagurus jest monotypowy, co oznacza że należy do niego tylko jeden gatunek, tj piestruszka. Dawniej wyróżniano tutaj także dwa inne gatunki, obecnie sklasyfikowane do rodzaju Eolagurus. Są to najbliżsi krewni. Pokrótce chcę przedstawić ich charakterystykę.

Eolagurus luteus
Eolagurus przewalskii


Eolagurus luteus, nie ma polskiej nazwy. W językach zachodnioeuropejskich nazwana „żółtym lemingiem stepowym”, w języku rosyjskim „żółtą piestruszką”- Желтая пеструшка. Pierwszy raz został opisany przez Eversmanna w 1840 roku.

zdjęcie z http://paradoxusik.livejournal.com


Wygląd: Większa od „zwykłej” piestruszki, o gęstszym i dłuższym futrze barwy piaszczysto-szarej. Charakterystyczna ciemna pręga na plecach występuje tylko u osobników bardzo młodych. Zanika w 5-8 dniu po urodzeniu. Ogon jest zwykle dłuższy, posiadający także włosie dłuższe niż na reszcie ciała.

Występowanie: Pierwotnie zamieszkiwał rozległe stepy Azji Środkowej. Jednak obecnie jego areał skurczył się do występowania na obszarze północno - wschodniego Kazachstanu (Dolina Zaistan) i północno-zachodniego Xinjiang (dawniej Ujguria) w Chinach. Pojedyncze stanowiska zachowały się w południowej Mongoli (Park Narodowy Ikh Nartiin Chuluu ) i Republice Ałtaju (Rosja). Zamieszkuje suche regiony stepowe i pustynne.

Zachowanie: Mieszka w dużych koloniach, których obszar może sięgać 200-400m2, z szeregiem tuneli i komór zarówno sypialnianych jak i spiżarni. Zazwyczaj system podziemnych tuneli znajduje się na głębokości 50-60cm, rzadziej 20-40cm, istnieje wiele wejść, zazwyczaj w liczbie 8-10. Aktywny głównie w nocy, jednak często jest widywane także za dnia. Południowe godziny, kiedy na pustyniach panuje największy skwar, spędza pod ziemią, gdzie jest znacznie chłodniej.

Zdjęcie z http://www.schulzoo-hagenbeck.de


Zagrożenia: Żółta piestruszka wg IUNC jest sklasyfikowana jako LC (Least Concern) tj Niższego Ryzyka. Głównym powodem jest brak dokładnych i oficjalnych statystyk co do jej liczebności spowodowany bardzo zmienną liczebnością zależnie od roku. W latach 1993, 1996, 1997 u 2002 odnotowywano duży wzrost liczebności, który był jednak przedzielony okresami, kiedy piestruszki były bardzo rzadko odnotowywane. Najbardziej zagrożona jest w Kazachstanie, gdzie praktycznie wyginęła. Jej pierwotny areał rozciągał się przez cały step Kazachstanu, od morza Kaspijskiego po granicę z Chinami. Obecnie występuje tylko w regionie Zaisan. Podobna sytuacja jest w Federacji Rosyjskiej, gdzie gatunek ten istnieje na kilku stanowiskach na stepach Ałtaju.

Eolagurus przewalskii, tłumaczyć można jako „Piestruszka Przewalskiego”, została pierwszy raz opisana przez Büchnera w 1889 roku. Jest to drugi gatunek o którym informacji można znaleźć niewiele w internecie. Wiadomo że różni się od poprzedniego gatunku mniejszymi rozmiarami, gorzej rozwiniętymi pazurami na pierwszych kciukach a także bardziej zakrzywionym profilem osiowym czaszki. Dawniej zaliczany do E.luteus, obecnie przez większość biologów uważany za osobny gatunek (G. M. Allen, 1940; Corbet and Hill, 1991; Musser & Carleton, 1993; Pavlinov 1995).
Występuje na większości terenów Mongolii (za wyjątkiem jej północnych obszarów) a także w północno-zachodnich Chinach (w prowincjach Xinjiang, Qinghai, Gansu i Mongolii Wewnętrznej).